Hãng phim QVFILM

Bộ phim Miền Ký Ức hành trình điện ảnh của đạo diễn Đào Phúc Quang Vũ (Phần 2)

Những ngày sản xuất tiền kỳ tại Kon Tum. Sau khi nhận được sự ủng hộ của một số người bạn tại Kon Tum, trong đó có Giang – một nhiếp ảnh gia có tiếng, tôi cùng Giang rong ruổi khắp thành phố để tìm kiếm bối cảnh.

BỐI CẢNH, CASTING… MIỀN KÝ ỨC SẴN SÀNG.

Giang là một người khá “bay bổng”, dù đã hơn 40 nhưng vẫn là một người đàn ông tự do, không bị ràng buộc bởi những khuôn thước gia đình. Chúng tôi tìm đến Đình Lương Khế, cầu treo Kon K’lor, những gốc đa cổ thụ với khoảng đất rộng thuộc xã Chư Hreng, Kon Tum, rồi vào làng gạch Hòa Bình – làng Trà Lét để kết nối với các chủ lò gạch xin phép quay phim. Kon Tum quả là một vùng đất đẹp với nhiều bối cảnh tuyệt vời!

Cốt truyện “Miền Ký Ức” kể về hành trình của Huy và Hạnh – thế hệ 8x đầy mộng mơ, chắc chắn không thể thiếu hình ảnh sân trường, gốc phượng và lớp học thời đó. Và tất nhiên, Trường PTTH Kon Tum nằm trong “tầm ngắm” của chúng tôi. Tôi đã trao đổi với một số người bạn cùng khóa và Tiến – bạn học cùng lớp để tìm cách liên hệ mượn bối cảnh này. Sau vài ngày nỗ lực, tôi cũng nhận được sự chấp thuận của thầy hiệu trưởng lúc bấy giờ. Nhưng để “lành lặn” và tránh những phiền phức không đáng có, chúng tôi đã “mượn danh” quay cảnh trường để làm “clip kỷ niệm”, chứ không nhắc gì đến chuyện làm phim cả.

Vậy là sau thời gian lang thang tìm kiếm từ tháng 8 đến tháng 9/2020, cuối cùng chúng tôi cũng tìm được đủ bối cảnh chính cho phim. Mọi thứ khiến tôi khá hài lòng. Cuối tháng 9/2020, tôi quyết định đăng bài lên trang Facebook cá nhân để thông báo casting một số nhân vật phụ cho tuyến truyện phụ của phim, những nhân vật kể về giai đoạn tuổi thơ của các nhân vật chính. Buổi casting diễn ra tại quán cà phê Romance khiêm tốn trên đường Hoàng Văn Thụ. Nhóm làm phim gồm có tôi, Lộc, Thơm, Sửu và Giang. Mất một ngày để tuyển chọn diễn viên, cũng có khá nhiều bạn trẻ và một số nhân vật được phụ huynh đưa đến. Cuối cùng, chúng tôi cũng chọn được Huy (nhỏ), Sửu (nhỏ) và Hạnh (nhỏ) đáp ứng yêu cầu.

TIỀN KÝ MIỀN KÝ ỨC TẠI KON TUM ĐỢT 1

Ekip làm phim lúc này đã gần như đủ, dù chỉ có vài người và tất nhiên tôi là người phải “kham” tất cả. Quay phim có Trường Vũ – một người được Lộc và Thơm giới thiệu từ Sài Gòn. Trường Vũ từng tham gia làm một vài phim ngắn và hoạt động trong một nhóm sinh viên mê phim tại Đại học Công nghệ Hutech TP. HCM. Vậy là đủ, miễn là mê phim và có kiến thức cơ bản về phim là được.

Ngoài ra, nhờ mối quan hệ anh em gắn bó trong 10 năm theo nghề nhiếp ảnh, tôi cũng nhận được sự hỗ trợ quý báu của một vài anh em quay phim và chụp ảnh như Quốc Thi, vợ chồng Tùng Louis… Phương tiện di chuyển thì có một người bạn tên Đăng học cùng khối ngày xưa hỗ trợ. Còn đạo cụ thì diễn viên nào tự chuẩn bị cho phần cảnh quay của mình theo đề nghị của tôi. Vậy là ổn! Cuối cùng thì tôi cũng “lôi kéo” được anh em cùng “lao đầu” vào “Miền Ký Ức”. Cũng may là chẳng có gì xảy ra… nếu không thì giờ này không biết phải ăn nói với họ như thế nào!

Theo kế hoạch, chúng tôi khởi quay tại lò gạch dựa theo shotlist đã lên kế hoạch từ trước giữa tôi và Trường Vũ. Nhớ lại thì thấy vui, chủ lò gạch rất nhiệt tình chào đón chúng tôi, cứ quay đến trưa là bà chủ lò gạch lại thiết đãi cả ekip bữa cơm đạm bạc. Có lẽ đó là những bữa cơm thú vị nhất mà chúng tôi được ăn.

Cứ thế, chúng tôi thực hiện mọi cảnh quay một cách thuận lợi và mọi người đều khá hào hứng trong tuần quay đầu tiên. Sau đó, ekip bắt đầu thưa dần, anh em bận công việc kiếm tiền, lúc thì có mặt người này, lúc lại vắng người kia. Nhưng vẫn còn 7 người luôn có mặt đầy đủ là tôi, Công An, Lộc, Thơm, Trường Vũ và Sửu, à thêm một người em là Nguyên nữa kèm tài xế lái Đăng chiếc Transit 16 chỗ.

Vấn đề bắt đầu phát sinh khi những ngày quay tiếp theo diễn tiến theo sự phát triển của nhân vật Huy và Hạnh trong mạch phim. Cảnh quay tại bối cảnh nhà thờ gỗ Kon Tum, cách diễn đầy nhiệt huyết của hai diễn viên chính Lộc và Thơm khiến tôi thực sự đánh giá cao. Nhưng… tôi muốn họ tiết chế lại cho đúng với thời điểm phim kể về giai đoạn tình yêu học trò. Tình yêu thời học trò phải ngây ngô, hời hợt, chứ chưa đến mức như những cặp tình nhân mà mọi người thường thấy trên màn ảnh. Thời của chúng tôi, thích nhau thì chỉ dám liếc nhìn nhau, nắm tay nhau cũng phải rụt rè, ngại ngùng. Tôi không thể chấp nhận hai nhân vật chính ôm nhau, khóc lóc từ biệt trong giai đoạn học trò được. Chính vì vậy, cảnh quay đầu tiên với lối diễn đầy nhiệt huyết của hai nhân vật chính đối với tôi là không đạt. Tôi quyết định hủy cảnh quay đó và cả đoàn dọn dẹp quay về khách sạn nghỉ ngơi…

Bữa cơm tối hôm đó, Lộc không đi ăn cùng đoàn. Tôi thắc mắc hỏi anh em thì mới biết Lộc đang lang thang một mình dọc con đường Nguyễn Huệ và ra cầu Đăk Bla… Tôi tôn trọng khoảng lặng riêng tư của cậu ấy, một diễn viên trẻ đầy khao khát thể hiện mình trong vai diễn. Có lẽ Lộc đang suy nghĩ về những trao đổi của tôi về Huy và cả Hạnh. Đêm đó, tôi cũng khó ngủ, trằn trọc mãi rồi ngồi dậy xem lại kịch bản…

Hôm sau, cảnh quay ở nhà thờ gỗ được thực hiện lại. Mọi thứ đã ổn! Và điều này cũng lặp lại với cảnh quay tại nhà thờ Tân Hương sau đó 1 tháng… nhưng lại với những cảm xúc trái ngược. Đây cũng là chuyện bình thường đối với những người làm phim như chúng tôi. Luôn có những trở ngại không chỉ đến từ bên ngoài mà đôi khi còn đến từ chính suy nghĩ của mỗi người, những suy nghĩ đó thường xuyên va chạm với nhau. Chúng bùng nổ và tranh đấu để đạt được kết quả tốt nhất cho bộ phim.

CẢNH QUAY NHỚ ĐỜI… TRONG PHIM MIỀN KÝ ỨC

Nhưng… cảnh quay đáng nhớ nhất của ekip phim Miền Ký ức lại là tại khu nghĩa địa cũ sau chùa Pháp Hoa, xã Hòa Bình – nơi có phần mộ của anh trai tôi. Đó là một cảnh quay mà đến bây giờ tôi vẫn còn nổi da gà mỗi khi nhớ lại. Sau hơn 10 ngày quay dưới trời nắng như thiêu đốt, buổi chiều hôm ấy, chúng tôi quay cảnh thời thơ ấu của Huy và Sửu tại con đập Đắk Yên, gần làng gạch Trà Lét. Bầu trời Kon Tum bỗng xì xụp kéo mây đen dày đặc, nhưng không hề có mưa. Chúng tôi thu dọn máy móc và di chuyển đến khu nghĩa địa để tiếp tục quay, lúc này trời đã chập choạng tối.

Như các bạn đã thấy trong những bức ảnh hậu trường, ekip làm phim của chúng tôi với trang thiết bị thiếu thốn, thậm chí không có nổi một cây đèn chiếu sáng để thực hiện cảnh quay đêm cho ra hồn. Chỉ có 2 cây đèn Kino giá rẻ mà chúng tôi mang theo. Nhưng khi vào đến nghĩa địa, trời tối đen như mực, không có ngôi nhà nào bên cạnh để kéo điện cấp nguồn cho đèn quay. Tôi vẫn quyết định quay vì sợ kéo dài thời gian tiền kỳ sẽ tốn thêm chi phí. Anh em trong đoàn lấy hết điện thoại ra, bật đèn pin lên rồi dồn cả 4 chiếc điện thoại cho Thơm cầm để soi sáng, bập bùng cũng được, miễn là camera vẫn quay được là okay. Cảnh này Lộc vào vai Huy đến thăm mộ Sửu đốt vàng mã cho người bạn của mình, rủ bạn tham dự hội khóa, nên cũng có thêm chút ánh sáng từ ngọn lửa.

Chúng tôi bắt đầu bấm máy. Mây giông kéo đến, sấm chớp đánh ngang dọc trên bầu trời, nhưng chúng tôi vẫn mặc kệ. “Mộ anh trai mình mà, anh ấy sẽ bảo vệ cho mình!” – tôi tự nhủ. Tôi nhìn vào ống ngắm của máy quay, nhưng trong lòng vẫn cảm thấy lo sợ và bất an. Lộc vẫn nhập vai Huy một cách xuất thần, Huy bắt đầu rơi nước mắt khi ngồi bên mộ Sửu (mộ anh trai của Vũ). Cảnh quay quá tuyệt vời!

Bỗng “Ầm ầm!”, tiếng sấm vang lên, mưa như trút nước. Chúng tôi không kịp trở tay, vội vàng cởi áo ra che cho máy quay khỏi bị ướt. Nếu máy quay bị hỏng thì coi như xong phim! Cả đoàn ướt như chuột lột, từ diễn viên, đạo diễn đến quay phim… Tôi muốn khóc, tôi giận anh trai mình. Trước khi quyết định làm phim, tôi đã cầm kịch bản đến mộ anh, thắp cho anh nén nhang và cầu mong anh phù hộ cho đứa em đã nhiều lần đến thăm anh, cũng không ít lần ngồi khóc một mình trước mộ anh. Tôi chỉ muốn kể lại một miền ký ức đẹp, nơi tuổi thơ tôi lớn lên trong sự cô độc sau khi anh tôi ra đi lúc tôi mới 1 tuổi…

Dưới cơn mưa như trút nước, ekip làm phim “sơ sài” của chúng tôi với máy móc ướt mèm đành phải dừng quay và vội vã rời đi. Nếu máy móc bị hỏng hết thì thảm họa rồi, lấy đâu ra tiền mua lại để tiếp tục làm “Miền Ký Ức”? May sao, đêm đó trôi qua, hôm sau máy móc vẫn hoạt động tốt. Nhưng tôi quyết định hủy cảnh quay đó… vì quay trong điều kiện như vậy, đầu óc bị chi phối bởi nhiều thứ khác, không thể đạt được kỳ vọng. Chúng tôi quyết định dời ngày quay sang buổi chiều một ngày khác… Và rồi, cảnh quay đó cũng hoàn thành như mong đợi. Huy ghé mộ Sửu, rủ rê bạn tham gia hội khóa.

AI VỀ NHÀ NẤY…

Sau gần 1 tháng, mọi cảnh quay tại Kon Tum đều diễn ra như vậy, đều thể hiện được phần nào câu chuyện của “Miền Ký Ức”. Tính cách của nhân vật Huy và Hạnh cũng dần thay đổi và phát triển theo từng cảnh quay, từng buổi trao đổi sau những ngày quay dưới cái nắng khô rát của Kon Tum. Da của chúng tôi sạm đi, đen nhẻm, tóc tôi cũng lấm tấm những sợi bạc… mặc dù tôi mới gần 40 tuổi.

Ekip “Miền Ký Ức” đã hoàn thành giai đoạn 1 của tiền kỳ sau gần 1 tháng tại Kon Tum. Từ biệt mấy anh em ekip nhà ở Kon Tum, còn lại chúng tôi quay về Pleiku. Lộc rủ Thơm và Trường Vũ về nhà ở Chư Păh chơi vài ngày. Còn tôi, tôi trở về với góc phố Trần Phú, Pleiku, nơi có ngôi nhà nhỏ và người vợ tuổi Dần cùng những đứa con đang chờ đợi. Cũng hơi hồi hộp… sợ vợ đuổi ra khỏi nhà! Ai ngờ… vài ngày sau tôi trở về với gia đình, cuộc sống thường ngày lại diễn ra, chẳng còn phim ảnh gì nữa.

Xem tiếp: Phim Miền Ký Ức – Hành trình điện ảnh của đạo diễn Đào Phúc Quang Vũ (Phần 3)

Dựa theo ghi chép của đạo diễn.

Đào Phúc Quang Vũ.