Bạn đã biết tầm quan trọng của việc viết những đoạn mở đầu xuất sắc để thu hút người đọc kịch bản và khán giả ngay từ những giây phút đầu tiên. Bạn cũng hiểu rõ rằng một kết thúc bất ngờ hoặc đầy cảm xúc có thể tạo nên ấn tượng khó quên. Tuy nhiên, có một yếu tố khác cũng quan trọng không kém trong kịch bản của bạn, đó chính là điểm giữa cốt truyện (midpoint).

Midpoint là gì?

Midpoint – Điểm giữa là một khoảnh khắc trong câu chuyện khi các nhân vật phải đối mặt với những rủi ro lớn hơn, thay đổi đáng kể, thử thách cam go, hoặc những tiết lộ làm thay đổi toàn bộ hướng đi của câu chuyện.

Tại điểm này, bạn đã:

  • Giới thiệu nhân vật và thế giới thường nhật của họ.
  • (Hy vọng) tạo được một mở đầu hấp dẫn, giới thiệu ý tưởng cốt lõi và xung đột chính.
  • Đẩy các nhân vật vào xung đột, khởi động hành trình và sự phát triển của câu chuyện cũng như nhân vật trong kịch bản.

Tầm quan trọng của midpoint được xây dựng tốt

Những phần mở đầu và kết thúc thường được xem là thú vị nhất khi viết kịch bản, trong khi phần giữa thường bị coi là khó khăn và dễ gây nản lòng cho biên kịch.

Tại sao?

  • Mục tiêu của phần mở đầu và kết thúc khá rõ ràng: thu hút sự chú ý và mang đến kết thúc mãn nhãn.
  • Trong khi đó, nhiệm vụ của điểm giữa lại mơ hồ hơn: giữ chân khán giả.

Điểm giữa phải duy trì sự đầu tư của khán giả vào hành trình của nhân vật thông qua xung đột, căng thẳng, và sự phát triển nhân vật, đồng thời ngăn cốt truyện trở nên nhàm chán hoặc dễ đoán.

Các thành phần chính của midpoint lôi cuốn

1. Tạo bước ngoặt cốt truyện

Tạo một “hiệu ứng trước và sau” trong kịch bản, giúp câu chuyện trở nên mới mẻ và hấp dẫn từ nửa đầu sang nửa sau.

2. Thay đổi mục tiêu nhân vật

Ở điểm giữa, mục tiêu và hướng đi của nhân vật thường thay đổi do những thông tin mới hoặc phản ứng cảm xúc mới trước các xung đột ban đầu.

3. Đẩy mạnh sự phát triển của nhân vật

Nhân vật phải đối mặt với nỗi sợ hãi và khuyết điểm, từ đó bắt đầu thay đổi, phát triển và tiến hóa.

4. Thúc đẩy diễn tiến cốt truyện

Khi nhân vật thay đổi, câu chuyện cũng chuyển hướng, đưa nhân vật đối mặt với những thử thách và xung đột mới để đẩy cốt truyện về phía trước.

5. Tăng tính căng thẳng

Điểm giữa giúp nâng cao căng thẳng bằng cách tăng mức độ xung đột mà các nhân vật phải đối mặt. Khi rủi ro tăng cao, khán giả sẽ bị cuốn hút hơn vào câu chuyện.

Các loại Midpoint

1. Điểm Giữa Đảo Ngược (Reversal Midpoint)

Tình thế của nhân vật bất ngờ chuyển biến xấu, khiến hành trình của họ trở nên phức tạp hơn.

2. Điểm Giữa Tiết Lộ (Revelation Midpoint)

Nhân vật phát hiện ra một thông tin quan trọng làm thay đổi cách họ hiểu về câu chuyện hoặc mục tiêu của mình.

3. Điểm Giữa Quyết Định (Decision Midpoint)

Nhân vật đưa ra một quyết định mang tính bước ngoặt, tác động mạnh đến hướng đi của câu chuyện.

4. Điểm Giữa Xung Đột (Conflict Midpoint)

Nhân vật đối mặt với một xung đột lớn buộc họ phải đối diện với giới hạn của bản thân.

Midpoint xuất hiện ở đâu trong câu chuyện?

Câu trả lời hiển nhiên là: nằm ở giữa câu chuyện. Tuy không có quy định cố định về số trang, nhưng điểm giữa cần xuất hiện ở khoảng giữa để phát huy tác dụng.

Một số khung cấu trúc phổ biến đề cập đến vị trí của điểm giữa:

  • Blake Snyder’s Beat Sheet: Điểm giữa thường rơi vào khoảng trang 55 trong kịch bản 110-120 trang.
  • Quan điểm của Syd Field: Điểm giữa là một cảnh quan trọng nằm giữa, thường là một sự đảo ngược hoặc tiết lộ lớn thay đổi hướng đi của câu chuyện.
  • Chris Vogler’s The Ordeal: Trong mô hình Hành trình của Người anh hùng, điểm giữa là “Thử thách” lớn nhất mà nhân vật chính phải đối mặt, làm trầm trọng thêm tình hình và đặt ra những thử thách cam go.

Ví dụ về điểm giữa trong các bộ phim

Star Wars: A New Hope

Điểm giữa xảy ra khi Luke Skywalker và đồng đội bị cuốn vào Death Star:

  • Rủi ro tăng lên gấp bội.
  • Họ tìm thấy công chúa Leia.
  • Nhiệm vụ giải cứu và trốn thoát trở thành trung tâm.

Titanic

Tình yêu bị cấm đoán giữa Jack và Rose chiếm phần đầu câu chuyện, nhưng điểm giữa xảy ra khi con tàu đâm vào tảng băng, chuyển câu chuyện từ lãng mạn sang sinh tồn.

Barbie

Sau khi Barbie và Ken bước vào thế giới thực, điểm giữa xảy ra khi Ken khám phá ra “chủ nghĩa nam quyền” và mang nó trở lại Barbieland, tạo nên rủi ro lớn hơn cho Barbie và thế giới của cô.

Tận hưởng sự sáng tạo với Midpoint

Điểm giữa là cơ hội để bạn khuấy động kịch bản, tránh sự nhàm chán ở phần giữa. Các biên kịch thường mắc lỗi kéo dài phần mở đầu hoặc lao nhanh vào phần kết mà không xây dựng điểm giữa một cách hấp dẫn. Đừng để mình rơi vào bẫy đó.

Thay vào đó, hãy tận dụng điểm giữa để duy trì sự chú ý của người đọc và khán giả, dẫn dắt họ qua một câu chuyện cuốn hút từ đầu đến cuối. Đây chính là lúc bạn thể hiện tài năng kể chuyện của mình!

Bài Ken Miyamoto (Dịch QVFilm Production)