Bạn có bao giờ tò mò về nguồn cảm hứng đằng sau bộ phim Miền Ký Ức không? Chuyện bắt đầu cách đây hơn 4 năm… Ban đầu, Miền Ký Ức – Realm Of Reminiscence chỉ là một tập bản thảo ấp ủ cho một phim ngắn cùng tên do tôi viết kịch bản, cảm hứng từ đợt hội khóa 20 năm gặp lại bạn bè cũ tại Kon Tum.
Tiếp sau đó là những ngày lang thang trên những con đường đầy nắng gió của Pleiku, hình ảnh cậu em Lộc – một diễn viên người Gia Lai đầy nhiệt huyết – cứ hiện lên trong tâm trí tôi. Lộc là một diễn viên đang hoạt động tại Sài Gòn, và gần như ngay lập tức, tôi đã nhắn tin cho em ấy để nói về vai Huy trong phim.
Ý TƯỞNG VÀ KẾT NỐI CẢM XÚC
“Em sẽ chơi với anh!” – Câu trả lời của Lộc vang lên đầy hào hứng sau khi đọc bản thảo. Thế là hai anh em bắt đầu những cuộc trò chuyện bất tận về Miền Ký Ức, có khi kéo dài đến tận 2-3 giờ sáng. Những ý tưởng mới cứ thế tuôn trào, khiến chúng tôi phải vội vàng gọi cho nhau để chia sẻ.
“Vậy còn Hạnh thì sao anh? Ai sẽ vào vai này?” – Lộc bất ngờ hỏi. “Hay là giao vai đó cho Thơm, một người bạn của em ở Sài Gòn?”. Lúc đó, tôi chẳng biết Thơm là ai cả. Chỉ biết rằng, kinh phí làm phim có hạn, và tôi cần một người thực sự “cháy” hết mình với vai diễn. “Nếu Thơm dám chơi với anh, cháy hết mình với nhân vật Hạnh, thì anh sẽ gật đầu” – tôi nói với Lộc. Và Lộc đã cam đoan với tôi rằng Thơm có đầy đủ tố chất đó.
Sau một hồi phân vân, tôi quyết định tin tưởng Lộc. Cả tuần sau đó, ba anh em miệt mài phân tích nhân vật Huy và Hạnh, những cuộc trò chuyện kéo dài đến tận khuya. Rồi Lộc và Thơm bắt đầu “biến hình” thành Huy và Hạnh trong những đoạn clip quay bằng điện thoại gửi cho tôi xem. Lúc đó, trong lòng tôi vẫn còn nhiều lo lắng về Thơm, vì tôi quá ít thông tin về bạn ấy. Nhưng rồi, những nỗ lực của Lộc và Thơm đã thuyết phục tôi hoàn toàn.
Tôi tiếp tục phát triển kịch bản và mạch phim “Miền Ký Ức” tốt hơn. Những ngày đó, tôi liên tục di chuyển giữa Kon Tum và Gia Lai, trong đầu chỉ có mỗi câu chuyện xoay quanh cảm hứng giữa Huy và Hạnh. Và cũng chính cuộc gặp gỡ sau hai mươi năm tại trường cũ, gặp lại bạn bè và chốn xưa đã cho tôi thêm nhiều cảm hứng cho câu chuyện phim…
Nhưng đến lúc này, tôi thực sự muốn gửi lời cảm ơn đến Lộc, Thơm và Trường Vũ – đứa học trò học nhiếp ảnh Công An – những cộng sự đầu tiên đã tin tưởng và đồng hành cùng tôi ngay từ cuộc rảo bước đầu với điện ảnh. Chặng đường của “Miền Ký Ức” tuy còn dang dở nhưng không thể dừng lại, sẽ tiếp tục… biết đâu đấy, trên con đường phiêu lưu đầy thú vị này!
MIỀN KÝ ỨC KHỞI ĐẦU HÀNH TRÌNH CHÔNG GAI
Sau khi kịch bản “Miền Ký Ức” dần hoàn thiện, một câu hỏi lớn hiện ra trước mắt: kinh phí đâu ra để sản xuất? Phải làm gì bây giờ? Ngay từ lúc này, kinh nghiệm làm phim điện ảnh của tôi là con số không. Suốt mấy năm qua, tôi đã nghiên cứu rất nhiều tài liệu tham khảo về điện ảnh, bài viết của những nhà chuyên môn, cuốn sách của những đạo diễn, biên kịch lừng danh để học hỏi kinh nghiệm. Nhưng những kiến thức đó chỉ là nền tảng, không đủ để tôi thực hiện ý tưởng này.
Điện ảnh là một ngành đầu tư mạo hiểm. Rất nhiều người đã tan gia bại sản vì đam mê bộ môn nghệ thuật thứ bảy này, nhất là trong thời đại kinh tế thị trường. Có những bộ phim đổ tiền tỷ vào sản xuất nhưng khi ra rạp lại không ai xem, vé không bán được, thua lỗ toàn diện. Mặc dù phim đã giành được khá nhiều giải thưởng trong và ngoài nước, nhưng khi ra rạp lại phải đối mặt với một sự thật cay đắng: phim không ăn khách. Tôi phải chấp nhận một sự thật phũ phàng rằng, trong thời đại thị trường, đam mê chỉ là điều kiện cần, còn ngân sách cho sản xuất phim mới là điều kiện cấp thiết để tiến hành bấm máy.
ĐỪNG MONG CHỜ
Vì chẳng ai mang tiền đến để ủng hộ cho cuộc phiêu lưu mạo hiểm này của tôi cả. Dù đã chuẩn bị tinh thần nhưng khi nhìn vào danh sách những chi phí cần thiết cho giai đoạn tiền kỳ của “Miền Ký Ức”, tôi vẫn không khỏi hốt hoảng vì nó quá khủng khiếp. Chỉ cần liệt kê sơ sơ chi phí cho giai đoạn tiền kỳ, nếu kéo dài suốt 2 tháng, đã ngốn vài trăm triệu, đủ để mua một chiếc ô tô. Với người khác, vài trăm triệu đến cả tỷ đồng có lẽ chẳng đáng là bao, nhưng với tôi… đó là cả một gia tài.
Liều luôn… tôi lao đi tìm bối cảnh… lang thang đến nhà thờ gỗ Kon Tum, với vẻ đẹp cổ kính và trầm mặc, là một trong những bối cảnh ấn tượng của phim. Lò gạch Hòa Bình, với những bức tường rêu phong, mang đậm dấu ấn thời gian, là bối cảnh chính của “Miền Ký Ức“. Nhưng làm sao để có thể đưa những hình ảnh này lên màn ảnh rộng? Đó là những thứ cứ lởn vởn trong đầu của tôi khi ấy.
TÌM SỰ ĐỒNG HÀNH CHO MIỀN KÝ ỨC
Nhưng rồi, tôi tự nhủ với lòng mình rằng: “Mình phải làm!”, bởi vì tôi đã ấp ủ hy vọng này bấy lâu nay. Nếu bây giờ không làm thì còn chờ đến bao giờ nữa? Liều thôi! Đó là phương án cuối cùng, cứ làm rồi tính tiếp!
Tôi mạnh dạn mời anh em, bạn bè đến để chia sẻ và tìm kiếm sự ủng hộ. Thực ra, tôi xác định rõ mục tiêu của những buổi gặp gỡ, tọa đàm này không phải để tìm kiếm nguồn kinh phí, mặc dù điều đó rất cần thiết. Tôi chỉ muốn tìm kiếm sự ủng hộ, những người cùng chung chí hướng, sẵn sàng đồng hành là đủ. Miễn sao khi phim bước vào giai đoạn tiền kỳ không gặp bất cứ trở ngại nào là tôi mãn nguyện.
Thế nhưng, phần lớn những gì tôi nhận được chỉ là những câu hỏi vu vơ, những ánh mắt ngờ vực về dự án phim ảnh “mộng mơ” này. Sau vài lần gặp gỡ, cuối cùng tôi cũng nhận được sự ủng hộ của một vài người bạn ở Kon Tum. Một số anh em đã giúp đỡ tôi mượn địa điểm quay, tạo điều kiện thuận lợi để ekip có thể bấm máy theo đúng kế hoạch.
Thực sự, trong suốt hơn một tháng quay tiền kỳ tại Kon Tum, chia làm hai đợt, tôi không gặp phải trở ngại nào đáng kể. Tất nhiên, vẫn có những rắc rối phát sinh mà tôi không thể lường trước được. Nhưng cứ gặp vấn đề ở đâu thì tháo gỡ ở đó, và tiếp tục tiến lên. Kịch bản “Miền Ký Ức” liên tục thay đổi cho phù hợp với bối cảnh và điều kiện khách quan, miễn sao không được dừng lại.
“Miền Ký Ức” được sản xuất theo phương thức phim độc lập, độc lập về tài chính, ý tưởng kịch bản và mọi thứ liên quan. Đó là sự lựa chọn không thể khác hơn. Muốn đi thì hãy khai hoang một con đường, cứ bước rồi dần san phẳng nó… Tôi nhớ cách đây vài năm, có lần chia sẻ với một người chị rất thân tại Pleiku rằng: “Khi có quá nhiều người đi trên một con đường mà chỉ có một đích đến, em sẽ rẽ sang lối khác với mục tiêu khác họ, dù biết con đường ấy nhiều chông chênh…”.
Và bộ phim Miền Ký Ức chính là con đường chông chênh ấy, con đường tôi đã chọn để dấn thân, để theo đuổi đam mê. Dù phía trước còn nhiều thử thách nhưng tôi tin rằng, với tình yêu điện ảnh và sự ủng hộ của những người anh em, bạn bè, chúng tôi sẽ tiếp tục bước đi trên con đường đầy màu sắc này.
Xem tiếp: Phim Miền Ký Ức – Hành trình điện ảnh của đạo diễn Đào Phúc Quang Vũ (Phần 2)
Dựa theo ghi chép của đạo diễn Đào Phúc Quang Vũ -Pleiku, 10/10/2024